Temperament,  a wybór zawodu

                 O ile na różnych etapach naszego życia mogą się zmieniać zainteresowania, system wartości, nabywane umiejętności, o tyle cechy temperamentu są dość trwałe i powinny mieć duże znaczenie przy wyborze zawodu.  Nie od dziś wiadomo, że różnimy się między sobą. Niektórzy z nas są zdolni do długotrwałej, niekiedy  dość jednostajnej pracy i w takim środowisku czują się najlepiej. Innych z kolei taka praca męczy, są niecierpliwi, a wręcz zniechęceni do jej wykonywania. Jedni są opanowani, a  inni łatwo wybuchają, są opryskliwi  i nie przepuszczą żadnej okazji do odwetu. Są  ludzie, którzy pracują szybko, łatwo nawiązują kontakty z innymi i dobrze czują się w  ich towarzystwie. Są również i tacy, którzy  pracują wolno, stronią od innych  i  wolą pracować w samotności.

Czym jest zatem temperament?  

Otóż temperament możemy określić jako zespół cech wewnętrznych, które wpływają na nasze zachowanie, szybkość i sposób reagowania. Można powiedzieć, że temperament jest nam przekazywany genetycznie – dziedziczymy go po naszych przodkach. Oznacza to, że jest  on mało podatny na oddziaływania wychowawcze i społeczne, ogólnie mówiąc jest mało podatny na jakiekolwiek zmiany, jednak nad niektórymi cechami możemy popracować. Przejawami temperamentu są: siła, równowaga i ruchliwość.

 Za twórcę koncepcji temperamentu uważa się Hipokratesa – greckiego filozofa i lekarza żyjącego w V wieku p.n.e., który stwierdził, że w każdym człowieku występuje właściwa proporcja  czterech soków – humorów. Te soki to: czarna żółć, żółta żółć, krew i flegma. Natomiast w II wieku naszej ery kolejny lekarz Galen każdemu z wymienionych soków przyporządkował rodzaj temperamentu. Tak powstały: sangwinik (krew), choleryk (żółć), melancholik (czarna żółć)  oraz flegmatyk (flegma). Ta typologia  funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Krótką charakterystykę poszczególnych typów temperamentu zawiera poniższy filmik.

https://www.youtube.com/watch?v=ahK1hY4oEnA

Warto wiedzieć, że temperament jest  jedną ze składowych elementów  osobowości.

Sprawdź jaką  Ty masz osobowość i w jakich zawodach mógłbyś się odnaleźć! Pomoże ci w tym poniższy test. 

 

 wg Florence Littauer KWESTIONARIUSZ TEMPERAMENTU  

 Przeczytaj poniższe cechy osobowości i wybierz zaznaczając „x” jedną z czterech podanych w kolejnych rzędach. Następnie zsumuj liczbę wybranych cech w poszczególnych kolumnach.

 

Jeżeli uzyskałeś najwięcej punktów w grupie I:

            Najbardziej pasującym do Ciebie typem osobowości jest Towarzyski sangwinik

Towarzyski sangwinik to optymista. Potrafi przyciągać do siebie ludzi, jest emocjonalny i wylewny, entuzjastyczny i spontaniczny, ma duże poczucie humoru. Gadatliwy, ciekawy, jest dobrym narratorem i urodzonym aktorem. Żyje raczej dniem dzisiejszym niż tym co było lub będzie. Jest duszą towarzystwa i tak gdzie przebywa wnosi radość. Nie chowa urazy, lubi komplementy, szybko przeprasza. W pracy ochotnik, inicjuje nowe formy aktywności, jest twórczy, tryska energią i entuzjazmem. Potrafi sprawiać bardzo dobre wrażenie, posiada umiejętności pobudzania innych do wsp

Jeżeli uzyskałeś najwięcej punktów w grupie I:

            Najbardziej pasującym do Ciebie typem osobowości jest Towarzyski sangwinik

Towarzyski sangwinik to optymista. Potrafi przyciągać do siebie ludzi, jest emocjonalny i wylewny, entuzjastyczny i spontaniczny, ma duże poczucie humoru. Gadatliwy, ciekawy, jest dobrym narratorem i urodzonym aktorem. Żyje raczej dniem dzisiejszym niż tym co było lub będzie. Jest duszą towarzystwa i tak gdzie przebywa wnosi radość. Nie chowa urazy, lubi komplementy, szybko przeprasza. W pracy ochotnik, inicjuje nowe formy aktywności, jest twórczy, tryska energią i entuzjazmem. Potrafi sprawiać bardzo dobre wrażenie, posiada umiejętności pobudzania innych do współpracy. Powinien pracować w środowisku wymagającym zmiennych form aktywności, pozbawionym konieczności wykonywania zadań rutynowych. Dobrze będzie czuł się w pracy wymagającej inicjatywy, twórczego rozwiązywania wielu problemów, wymagającej szybkiego podejmowania decyzji. Powinna to być praca zapewniająca szerokie kontakty z ludźmi. Jest prawdopodobne, że towarzyski sangwinik nie będzie zadowolony z pracy wymagającej posługiwania się liczbami, wykresami, wymagającej dokładności, staranności i skrupulatności.

Przykładowe zawody: instruktor kulturalno oświatowy, pilot wycieczek turystycznych, akwizytor, handlowiec, organizator przedsięwzięć reklamowych, stewardessa, aktor estradowy, śpiewak itd. Zawody niewskazane: księgowy, ekonomista, laborant chemiczny, dyrektor przedsiębiorstwa, prawnik itp.

Jeżeli uzyskałeś najwięcej punktów w grupie II:

            Najbardziej pasującym do Ciebie typem osobowości jest Energiczny choleryk

Energiczny choleryk to optymista, człowiek czynu, nastawiony na działania i kierowanie, jest urodzonym przywódcą, dynamiczny i aktywny ujawnia silną wolę i zdecydowanie. Wśród ludzi wzbudza zaufanie i respekt. Często pracuje dla potrzeb grupy, przewodzi i organizuje. Preferuje pracę, którą może sam zorganizować, szybkość działania, realizację jasno sprecyzowanych celów, jest szybki w działaniu. Potrafi rozdzielać pracę, koncentrować uwagę zespołu na wydajności. Lubi przewodzić i organizować prace innym. Powinien pracować w środowisku stwarzającym duże możliwości samodzielnego organizowania pracy sobie i innym. Środowiskiem niewskazanym będzie każda praca rutynowa, wymagająca jedynie wykonywania poleceń, nie otwierająca możliwości realizowania własnych pomysłów.

Przykładowe zawody: przedsiębiorca, dyrektor przedsiębiorstwa, inżynier w przemyśle i budownictwie, manager, handlowiec, prawnik, dziennikarz, ordynator oddziału szpitalnego, reżyser, policjant.

Zawody niewskazane: księgowy, pracownik biurowy, analityk chemiczny, farmaceuta.

Jeżeli uzyskałeś najwięcej punktów w grupie III:

            Najbardziej pasującym do Ciebie typem osobowości jest Perfekcyjny melancholik

Perfekcyjny melancholik to myśliciel, idealista i pesymista. Nastawiony na zadania i analizowanie. Przejawia zdolności artystyczne, jest wyczulony na piękno, muzykalny. Cechuje go duża wrażliwość na potrzeby innych, skłonność do poświęcania się, sumienność. Ostrożnie dobiera przyjaciół, ale jest wobec nich wierny i ofiarny. Raczej woli pozostawać w cieniu, będzie więc unikał publicznych wystąpień i zwracania na siebie uwagi. Jeśli jest obdarzony inteligencją to potrafi łatwo rozwiązywać problemy, znajdować twórcze rozwiązania i tego będzie oczekiwał od swojej pracy. Lubi wykresy, schematy, wykazy i liczby. Z łatwością podporządkowuje się regulaminom, dużą wagę przywiązuje do szczegółów, jest wytrwały i dokładny, uporządkowany zorganizowany, zawsze musi dokończyć to, co zaczął. Powinien pracować w środowisku nie wymagającym zmiennych form aktywności, szybkich działań, powinna to być praca nie wymagająca częstych kontaktów z ludźmi, publicznych wystąpień, zwracania na siebie uwagi.

Przykładowe zawody: ekonomista, księgowy, notariusz, konserwator zabytków, bibliotekarz, archeolog, meteorolog, farmaceuta.

Zawody niewskazane: aktor, akwizytor, manager, handlowiec, prawnik, makler giełdowy, sekretarka.

 

Jeżeli uzyskałeś najwięcej punktów w grupie IV:

            Najbardziej pasującym do Ciebie typem osobowości jest Spokojny flegmatyk

Spokojny flegmatyk to pesymista i obserwator. Nastawiony na relacje z ludźmi. Jest spokojny, chłodny, opanowany, zrównoważony i cierpliwy, cichy a przy tym dowcipny. Powściągliwy w wyrażaniu emocji, które skrywa głęboko. Życzliwy, uprzejmy, potrafi poświęcić dużo czasu sprawie czy człowiekowi. W kontaktach z ludźmi uprzejmy, pogodny, lubi obserwować ludzi. Potrafi współczuć i otaczać troską. Potrafi pośredniczyć w rozwiązywaniu problemów, potrafi znajdować proste wyjścia. Preferuje pracę nie wymagającą pośpiechu i tempa, nastawioną na kontakty z ludźmi, pomaganie i rozwiązywanie problemów, nie wymagającą podejmowania szybkich decyzji, przemieszczania się. Jest solidny uprzejmy i pogodny, potrafi słuchać. Powinien podejmować zadania wymagające dokładności, skrupulatności i drobiazgowych analiz, rozwiązywania psychologicznych i naukowych problemów. Dobrze, gdy oczekuje się od niego pracy nastawionej na kontakt z drugim człowiekiem.

Przykładowe zawody: socjolog, psycholog kliniczny, pracownik naukowy, pisarz, kustosz w muzeum, bibliotekarz, krytyk literacki.

Zawody niewskazane: akwizytor, manager, pilot wycieczek turystycznych, sprzedawca, handlowiec, policjant, dyrektor przedsiębiorstwa, kurator sądowy, wychowawca w zakładzie karnym, itp.

            Podsumowując, większość z nas  nie jest przedstawicielem  tylko jednego typu temperamentu.  Istotne jest, aby wyróżnić ten dominujący. Znajomość typu temperamentu pozwoli  nam  prognozować jak człowiek może funkcjonować podczas wykonywania danej czynności zawodowej. To co, może sprawić, że jeden człowiek będzie  czuł się w swoim żywiole, drugą osobę może unieszczęśliwić. Dlatego też,  dobrze jest znać własny temperament, gdyż ma on  ogromny wpływ nie tylko na nasze życie, relacje z innymi ludźmi, ale także podejmowane przez nas wybory edukacyjno- zawodowe.

  ponieważ w życiu najmniej zmieniamy się  właśnie  w tym zakresie.

 

Opracowano w oparciu o:

1. Dziurkowska, B. Fronczek, S. Glaziński, E. Kaczmarek, A. Karmowska, R. Maciejczyk, M. Modelska, H.Pasternacka, A. Sowińska, E. Załoga – „Przykładowy program doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII szkoły podstawowej z proponowanymi scenariuszami”
2. „Przygotowanie uczniów gimnazjum do wyboru zawodu” pod red. G. Sołtysińskiej i J. Woronieckiej
3. http://crtd.wrotapodlasia.pl/resource/file/download-file/id.4097

 Kwestionariusz temperamentu wg Florence Littauer

4. https://www.youtube.com/watch?v=ahK1hY4oEnA

 

Małgorzata Zajdel

---

---

 

Jak planować karierę? O czym należy pamiętać  i co warto wiedzieć.

 

By odnieść sukces, musisz zdecydować, co dokładnie chcesz osiągnąć,

a następnie postanowić, że zapłacisz za to odpowiednią cenę.

Bunker Hunt (amerykański businessman pierwszej połowy XX)

 

         Czy warto planować? Możemy spotkać się z różnymi opiniami na ten temat. Oczywiście będą osoby, które stwierdzą, że nie trzeba zastanawiać się nad swoją przyszłością już na poziomie szkoły podstawowe czy średniej , że jest jeszcze na to czas. Inni z kolei, uważają, że trzeba żyć dniem dzisiejszym, a co ma być to i tak będzie, gdyż nie wszystko zależy od nas. W końcu są tacy, którzy każdy krok w życiu szczegółowo planują. Niezależnie od sytuacji pamiętajmy o tym, że warto szukać pomysłów na siebie, choćby dlatego, że to my jesteśmy odpowiedzialni za to, jak zaplanujemy swoją przyszłość. To od nas najwięcej zależy. Więcej na temat planowania dowiesz się oglądając filmik „ Krok za krokiem czyli nie od razu Kraków zbudowano”.

https://www.youtube.com/watch?v=_M5z21D35-Q

Jak planować karierę?

    Planowanie jest pewnego rodzaju strategią przygotowującą człowieka do działania mającego na celu osiągnięcie określonego efektu. Aby plan mógł być zrealizowany, warto zwrócić uwagę na kilka spraw:

- należy zadbać o cel, powinien być on jasno określony (co chcę osiągnąć, do czego zmierzam)

- jeśli jest kilka celów, to warto je uporządkować, zacząć realizację od tego, który uznamy za najważniejszy;

- powinien być realny, tj. w granicach aktualnych możliwości danej osoby w obecnej sytuacji,

- trzeba dokonać przeglądu zasobów, warunków, środków, z których można korzystać podczas realizacji planu, a więc osiągnięcia celu;

- konieczne jest dokładne i terminowe realizowanie zamierzeń zapisanych w planie (np. codziennie nauczę się 5 nowych słówek z języka angielskiego; w poniedziałki i w piątki  od godz. 18.00- 19.30 ćwiczę pływanie itp.);

- plan powinien zawierać dokładne określenie działań na jeden dzień (lub tydzień) tak, by można było dokładnie sprawdzić, czy cel na ten dzień/tydzień został osiągnięty;

- należy kontrolować osiągane wyniki w poszczególnych etapach realizacji planu, porównywać je z zamierzonym celem,

- gdy pojawia się konieczność zmian w planie, reagować nanosząc poprawki,

-trzeba uwzględniać okoliczności, które mogą spowodować konieczność dokonywania zmian w planach;

- Warto siebie pytać, czy cel, do którego prowadzi plan, jest dla nas ważny.

Informacje na ten temat możesz znaleźć także w poniższych prezentacjach.

https://www.youtube.com/watch?v=rYX6jd-nZVo

https://www.youtube.com/watch?v=rYX6jd-nZVo

Jak formułować cele?

    Wyznaczanie celów porządkuje funkcjonowanie człowieka w szerokim tego słowa znaczeniu, pobudza do długotrwałych działań, pomaga w odkrywaniu własnych możliwości. Można powiedzieć, że stawianie celów nadaje sens życiu i przyszłości. Nie każdy cel spełnia taką rolę. Gdy  ktoś mówi „Kiedyś nauczę się pływać”, to może zdarzyć się, że nigdy tego nie zrobi. Dlaczego? Np. przez to „kiedyś”.

    Czym jest zatem  cel?

Cel to coś, do czego się dąży, co się chce się osiągnąć; punkt, miejsce, do którego się zmierza.

Prawidłowo określony powinien  być:

•          Osobisty – powinien mieć wysoką wartość dla osoby, która go realizuje, być jej autentycznym, wewnętrznym pragnieniem; nienarzuconym z zewnątrz, przez znajomych czy rodziców. Realizując własne pragnienia mamy większą motywację do działania;

•          Pozytywny – określać stan pożądany zamiast wskazywać, czego chce się uniknąć; nie warto planować tego, czego chce się uniknąć (nie chcę mieć nudnej pracy), ale to, co chce się osiągnąć(np. będę szukać ekscytującego zajęcia, związanego z możliwością poznawania ciekawych ludzi);

•          Konkretny –  jasno określony; dokładnie wiesz, co chcesz osiągnąć. Powinien być powiązany z konkretnymi działaniami dla jego osiągnięcia  (najlepiej jeśli będzie on zapisany, ponieważ możemy do niego wracać, będzie nam przypominał, że to właśnie chcemy zrealizować)

•          Osiągalny - powinien być osiągalny przy wykorzystaniu możliwych dostępnych zasobów

•          Realistyczny - dający szansę na osiągnięcie sukcesu, związany z adekwatną samooceną, o odpowiednim stopniu trudności; taki, który możesz osiągnąć, nie za łatwy (nie będziesz  miał satysfakcji z jego osiągnięcia), nie za trudny (żebyś się nie zniechęcił, by straty po zrealizowaniu celu nie przewyższyły zysków)

•          Mierzalny –  da się stwierdzić, że został  osiągnięty (np. zdany egzamin na prawo jazdy, zdana matura na poziomie rozszerzonym powyżej 75%)

•          Określony w czasie – ma dokładnie określony czas realizacji (powinien zawierać daty realizacji poszczególnych etapów. Takie działanie dyscyplinuje, motywuje do pracy nad wyznaczonym celem oraz zwiększa szansę jego osiągnięcia (np. od stycznia do czerwca 2023 roku ukończę kurs na prawo jazdy i zdam egzamin, w klasie 4 liceum przystąpię, aby zdać egzamin potwierdzający moją znajomość języka angielskiego na poziomie FCE)         

Przykłady  poprawnie i źle sformułowanych celów znajdziesz tutaj:

Szkola_praca_przyszlosc_Mapa_Karier-strony-54.pdf

 

W jaki sposób skutecznie dążyć do realizacji celu?

    Wdrożenie poniższych zasad może ci w tym pomóc. Zapoznaj się z nimi:

· Określ cel – nie tylko to co zamierzasz osiągnąć (rezultat końcowy), ale także, w jaki sposób to zrobisz;

· Opisz działania, które prowadzą do jego osiągnięcia 

· Myśl o tym, czego pragniesz (stan idealny), uwzględniaj własne możliwości (stan realny);

· Nie planuj zbyt dużo na raz. Metoda małych kroków nie jest być może tak spektakularna jak zalecają autorzy poradników typu: „odmień swoje życie w weekend”, ale bywa dużo bardziej skuteczna ;

· Pamiętaj o przejęciu odpowiedzialności za swoje dążenia. Lepiej brzmi „chcę”, ”mam zamiar”, „taka jest moja decyzja”, zamiast: „muszę”, „powinienem”;

· Ogólny zamiar przełóż na konkretne zadania i program działań. Określ kontekst czasowy (kiedy) i warunki realizacji (jak);

· Pamiętaj, że jest wiele alternatywnych sposobów realizacji celu- do większości  można dojść wieloma drogami ;

· Realizacja celu wymaga zasobów (np. emocje, czas, inteligencja, uzdolnienia, umiejętności, poczucie własnej wartości i humoru);

· Zadbaj o poczucie własnej wartości. U osób z niskim poczuciem własnej wartości porażka powoduje obniżenie samooceny;

· Naucz się dzielić działania – szczególnie te długofalowe – na mniejsze;

· Miej na uwadze, że w odnoszeniu sukcesów najważniejsza jest praca własna (często bardziej niż zdolności).

Dlaczego warto planować?

   Pamiętaj, ze plany zawsze warto mieć, ponieważ to one stanowią pewnego rodzaju drogowskazy prowadzące do celu. Trzeba je weryfikować, zmieniać, dostosowywać, by zwiększyć prawdopodobieństwo jego osiągnięcia.

   Tak jest również w przypadku wyboru zawodu. Zanim podejmiemy świadomą decyzję zbierzmy potrzebne informacje o sobie, pracy oraz szkołach. Miejmy również na uwadze konieczność dostosowania się zmian zachodzących na rynku pracy, a co za tym idzie do dokonywania modyfikacji naszych planów także w życiu zawodowym.

     Nie czekaj aż ktoś zaplanuje za ciebie!  Sam musisz wiedzieć czego pragniesz i co chcesz osiągnąć. To ty ponosisz odpowiedzialność za swoje decyzje! Zacznij działać! Jeśli popełnisz błędy, nie przejmuj się, pomyśl co zrobiłeś/aś źle i wyciągnij wnioski. To na swoich błędach uczymy się najszybciej. Nie popełnia ich ten, kto nic nie robi.

Powodzenia!

 

Opracowano w oparciu o:

1. „Pomagam mojemu dziecku wybrać szkołę ponadgimnazjalną” - broszura dla rodziców,

2.  https://mapakarier.org/ Szkoła, praca, przyszłość – Scenariusze zajęć z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII Szkoły Podstawowej.

Małgorzata Zajdel

---

---

 

Zanim podejmiesz decyzję …czyli na co zwrócić uwagę wybierając szkołę?”

 

Drogi ósmoklasisto przed Tobą ważna decyzja – wybór szkoły ponadpodstawowej!

Nie jest to zadanie łatwe. W kolejnej szkole spędzisz kolejne 3, 4 lub 5 lat. Zanim podejmiesz decyzję - przemyśl ją!

Jeśli nie jesteś pewien, wahasz się, jesteś niezdecydowany porozmawiaj o swoich wyborach i wątpliwościach z osobami, do których masz zaufanie, ze zdaniem których się liczysz. Zwróć się o pomoc do rodziców, to oni znają cię najlepiej. Możesz porozmawiać również z nauczycielem przedmiotu, wychowawcą, pedagogiem, doradcą zawodowym lub psychologiem. Pomocy możesz także szukać w Poradni psychologiczno– pedagogicznej.

Przyjrzyj się przede wszystkim sobie - To przecież Ty dysponujesz największą wiedzą na swój temat. Wiesz jakie masz zainteresowania, które przedmioty lubisz i nauka którego z nic przychodzi ci łatwo, jakie masz zdolności, umiejętności, stan zdrowia czy predyspozycje osobowościowe.

A może wiesz już, jaki zawód chciałbyś wykonywać Jeśli tak, zastanów się, która ze szkół przygotuje cię do jego wykonywania.

Zbierz informację na jego temat i dowiedz się, czy masz predyspozycje, aby go wykonywać (zob. artykuł „Co warto wiedzieć o zawodach”, odwiedź stronę https://mapakarier.org/  Przejrzyj ofertę szkół, które kształcą w zawodach, które Cie interesują. Ustal czy to będzie 4-letnie Technikum czy 3-letnia Szkoła Branżowa.

W przypadku, gdy nie masz sprecyzowanych zainteresowań i chcesz kontynuować naukę na studiach - masz do wyboru 4-letnie Liceum Ogólnokształcące. Wybierz profil, na którym chciałbyś się uczyć.

Zobacz poniższy schemat, który pokazuje jak może wyglądać twoja dalsza ścieżka edukacyjno-zawodowa. Zwróć uwagę, że żadna ze szkół nie zamyka ci drogi do dalszej nauki.

 

Zdecyduj, jakich informacji potrzebujesz i gdzie je zdobędziesz. Odwiedź strony internetowe szkół - może pomóc ci w tym elektroniczny informator https://www.ko.rzeszow.pl/bazy/informator/sp/index.php.

Zrób listę szkół, które ewentualnie będziesz brał pod uwagę. Jeśli okaże się, że jest wiele placówek o tym samym kierunku lub profilu, wybierz wstępnie te, które Cię zainteresowały – zapytaj o opinie swoich starszych kolegów, którzy do nich chodzą lub je kończyli.

Przy wyborze placówki weź pod uwagę:

- jakie egzaminy trzeba zdać, aby tę szkołę ukończyć (dotyczy to: Technikum i Szkoły Branżowej),

- jakie przedmioty szkolne i zajęcia pozalekcyjne oferuje,

- jaka panuje tam atmosfera,

- jakie dodatkowe umiejętności i certyfikaty możesz zdobyć,

- czy nauka odbywa się na 1 czy 2 zmiany,

- jakich języków obcych możesz się uczyć,

- czy szkoła znajduje się w miejscu twojego zamieszkania,

- czy będziesz dojeżdżać lub mieszkać w internacie,

- jaka jest zdawalność matur oraz egzaminów zawodowych,

Przy każdej placówce rób notatki. Jeśli poznałeś wszystkie fakty, wybierz tę szkołę, która wydaje się najlepsza dla Ciebie!

Przygotuj się do sprawdzianu ósmoklasisty. Zadbaj o oceny z przedmiotów, które będą przeliczane na punkty podczas rekrutacji.

Złóż podanie do wybranej przez siebie szkoły (możesz to zrobić w max. 3 placówkach - liczba profili jest dowolna).

Zapoznaj się z terminami rekrutacji i przestrzegaj ich!

O nowych terminach zostaniecie powiadomieni!

 

Pamiętaj, decyzja o wyborze szkoły może mieć wpływ na Twoje życie. Podejmij ją mądrze!

Powodzenia!

 

Opracowano na podstawie:

1. https://mapakarier.org/

2. https://www.ko.rzeszow.pl/

 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 Małgorzata  Zajdel

 

 

---

---

Co warto wiedzieć o zawodach?

 

„Wybierz sobie zawód, który lubisz,

a całe życie nie będziesz musiał pracować”

Konfucjusz

Praca zawodowa odgrywa w życiu człowieka ogromną rolę, z tego więc względu niezmiernie ważne jest, żeby odpowiadała ona twoim zdolnościom i zainteresowaniom. Praca zgodna z preferencjami i możliwościami przynosi człowiekowi radość i satysfakcję, pozwala czuć się kimś ważnym i wartościowym. Daje również szansę na realizację swoich potrzeb, pozwala łatwiej znosić niepowodzenia i trudności, przetrwać momenty frustracji. Pomyśl! W pracy będziesz średnio spędzał 40 i więcej godzin tygodniowo przez ok. 40 lat, a może i więcej!

Dlatego ważne jest, żeby wybór odpowiedniej drogi kształcenia był decyzją przemyślaną.

 

Co powinniście wiedzieć o zawodach? Na to pytanie odpowiedź znajdziecie w poniższych filmikach:

„Przymiarka do wyboru zawodu” https://www.youtube.com/watch?v=KrC8g5sBGfg oraz

„Zawody, co warto o nich wiedzieć” https://www.youtube.com/watch?v=6TYKpA64ouc.

 

Jeśli obejrzałeś filmiki wiesz już co należy brać pod uwagę wybierając zawód i gdzie należy szukać informacji. Poniżej zamieszczam wam link do ciekawej strony na której być może uda wam się znaleźć informacje o zawodach, którymi jesteście zainteresowani. Kilka słów o tej witrynie.

Mapa karier to strona, na której znajdziesz opisy różnych profesji. Być może jest tam również ta, która ci się podoba i o której marzysz . Znajdziesz w niej opisy zawodów, w których pracuje się w pojedynkę i takie, w których działa się pracując w zespole, za biurkiem lub będąc cały czas w ruchu, pracując w budynku lub na zewnątrz. Są w niej również zawarte opisy zawodów przyszłości. Pamiętaj! do Mapy karier zawsze możesz wrócić. Jest ona również na bieżąco aktualizowana! Masz więc pewność, że zawarte w niej informacje są aktualne i na czasie.

Szczególnie polecam wam Ścieżki kariery i Miasto zawodów. W Ścieżkach kariery dowiesz się, co trzeba umieć i jakie wykształcenie zdobyć, aby pracować w różnych zawodach. W Mieście zawodów odkryjesz setki ciekawych zawodów i informacje o nich, takie jak wielkość rynku pracy, czas nauki i zarobki (po mieście poruszasz się myszką i klikasz na budynki, jeśli podświetlą się na niebiesko, oznacza to, że są aktywne- kliknij w nie, a dowiesz się kto w nim pracuje!

https://mapakarier.org/

Mam nadzieję, że podobała ci się wirtualna wycieczka po Mapie karier!

Zobacz również:

https://doradztwo.ore.edu.pl/filmy-o-zawodach/ (być może jest tam film o zawodzie, który ci się podoba)

Informator o zawodach (opis zawodów od str. 28- 523)

http://eurodoradztwo.praca.gov.pl/publikacje/informator_o_zawodach_szkolnictwa_zawodowego.pdf oraz https://doradztwo.ore.edu.pl/wybieram-zawod/

Potrzebnych informacji możecie szukać również w internecie.

Nie zapomnij również o tym, że w trafnym podjęciu decyzji dotyczącej dalszego kształcenia oraz wyboru zawodu pomoże ci znajomość własnych predyspozycji takich jak: zainteresowania, zdolności, umiejętności, osobowość, samoocena, stan zdrowia czy wiedza szkolna. Poznałeś je już!

Pamiętaj:

· Wybrany zawód nie jest wyborem na całe życie – bądź gotowy na zmiany.

· Wybieraj zawód dla siebie! Koledzy są ważni, ale każdy jest inny, ma własne zainteresowania, inne ograniczenia.

· Wybierając zawód, korzystaj ze wsparcia kolegów, koleżanek, rodziców, rodziny, poradni psychologiczno- pedagogicznej

· Wizyta w poradni i fachowa pomoc pedagoga oraz psychologa pomogą ci odpowiedzieć na pytanie: Co chciałbym robić w życiu i co mógłbym robić dobrze?

· Nieprawdą jest, że każdy z nas może być Einsteinem, ale prawdą jest, że każdy z nas może wybrać zawód, w którym będzie dobry i spełniony.

· Bądź świadom swoich ograniczeń.

· Zdobywaj doświadczenie. Pracuj w różnych miejscach i na różnych stanowiskach.

· Edukacja jest szansą na przyszłość. Uczyć się trzeba przez całe życie.

 

Powodzenia!

 

Opracowano w oparciu o:

https://www.ore.edu.pl/

https://mapakarier.org/

Małgorzata Zajdel

h

---

---

 

 Ty też jesteś zdolny!!!!

Dzisiaj krótko na temat naszych zdolności oraz tego w jaki sposób możemy je rozpoznać i rozwijać. Gdyby ktoś z Was miał wątpliwości – pamiętajcie! Każdy z Nas jest zdolny! Najważniejsze to znalezienie takiego obszaru, w którym będziemy mogli najpełniej pokazać swoje możliwości i umiejętności. Pomoże wam to w tym test H. Gardnera, który wyróżnia 8 rodzajów inteligencji.

Rozwiąż go, a dowiesz się, który rodzaj inteligencji dominuje u Ciebie, w jaki sposób możesz go rozwijać, jak może pomóc Ci w nauce oraz w jakich zawodach może być on potrzebny.

Kwestionariusz inteligencji wielorakich

Jeśli uważasz, że:

- zgadzasz się w zupełności ze stwierdzeniem – przyznaj sobie 3 punkty,

- zgadzasz się częściowo- 2 punkty,

- nie zgadzasz się – wpisz 1 punkt

 

I. Rodzaj inteligencji M-L

1. Lubię rozwiązywać zagadki i problemy logiczne

2. Jestem dobry w liczeniu w pamięci, szacowaniu i mierzeniu

3. Jestem dobry w wyszukiwaniu połączeń pomiędzy zagadnieniami

4. Lubię przedmioty ścisłe i techniczne

5. Potrafię dobrze zaplanować czas, jaki poświęcam na prace domową i uczę się dobrze dzięki logicznym wyjaśnieniom

Suma punktów ............................................................

 

II. Rodzaj inteligencji J

6. Lubię słowa- czytanie książek, chodzenie do teatru, poezję.

7. Lubię rozwiązywać krzyżówki i zagadki słowne.

8. Łatwo uczę się z książek, internetu i wykładów.

9. Jestem dobrym rozmówcą, posługuję się bogatym słownictwem.

10. Dobrze piszę (np. opowiadania, poezję, listy, polecenia itp.)

Suma punktów .....................................................

 

III. Rodzaj inteligencji K

11. Lubię ćwiczenia fizyczne.

12. Uczę się dobrze, gdy mogę coś wykonać.

13. Jestem dobry w sporcie i grach.

14. Mam zdolności manualne, np. potrafię sporządzać modele, majsterkować, szyć.

15. W tańcu czuję się jak ryba w wodzie.

Suma punktów .................................................

 

IV. Rodzaj inteligencji M

16. Jestem dobry w tworzeniu muzyki, śpiewaniu lub graniu na instrumentach

17. Z łatwością zapamiętuję wiersze, poezję i rymowanki.

18. Często słucham muzyki i łatwo przychodzi mi rozpoznawanie melodii.

19. Mam dobre wyczucie rytmu.

20. Czytam nuty, umiem komponować muzykę.

Suma punktów ..............................................

 

V. Rodzaj inteligencji I

21. Jestem wrażliwy na to, co czują i myślą inni .

22. Jestem przekonujący i potrafię uczyć innych tego, czego się nauczyłem.

23. Lubię należeć do klubów lub kółek zainteresowań.

24. Lubię pracować w zespole i dobrze przychodzi mi uczenie się w grupie.

25. Łatwo zawieram przyjaźnie.

Suma punktów ......................................

 

VI. Rodzaj inteligencji W

26. Mam zmysł orientacji i potrafię dobrze oceniać odległości i przestrzenie.

27. Jestem dobry w wyobrażaniu sobie rzeczy.

28. Jestem dobrym obserwatorem- dostrzegam rzeczy, których nie zauważają inni.

29. Uczę się wykresów, diagramów, map.

30. Jestem dobry w sztuce, modelowaniu lub rzeźbieniu.

Suma punktów .............................................................

 

VII. Rodzaj inteligencji P

31. Interesuję mnie kwestie związane ze środowiskiem naturalnym.

32. Podobają mi się programy przyrodnicze i/ lub trzymam w domu zwierzęta.

33. Potrafię rozpoznać i nazwać wiele rodzajów kwiatów, roślin i drzew

34. Potrafię wyobrazić sobie siebie pracującego w rolnictwie, albo jako biologa lub astronoma.

35. Interesują mnie sprawy związane ze zdrowym życiem, zdrowym jedzeniem itp.

Suma punktów .............................................................

 

VIII. Rodzaj inteligencji I (R)

36. Jestem dobry w tworzeniu planów i określaniu swoich celów

37. Lubię pracować/ uczyć się samotnie i w ciszy.

38. Jestem dobry w uczeniu się na swoich błędach i doświadczeniach.

39. Prowadzę pamiętniki lub zapiski

40. Przejmuję się losami naszej planety.

Suma punktów ..............................................................

Legenda:

M- L- inteligencja matematyczno- logiczna

J- inteligencja Językowa

K- inteligencja Kinestetyczna (Ruchowa)

M - inteligencja Muzyczna

I - inteligencja Interpersonalna

W – inteligencja Wizualno- Przestrzenna

P – inteligencja przyrodnicza

I(R) - inteligencja Intrapersonalna (Refleksyjna)

Wiesz już jaki rodzaj inteligencji dominuje u Ciebie? Zobacz zatem co ją charakteryzuje?

Inteligencja matematyczno – logiczna

Cechy osób:

• lubią liczyć, rozwiązywać zagadki logiczne, eksperymentować, wyciągać wnioski.
• są zorganizowane systematyczne, dokładne,
• potrafią myśleć abstrakcyjnie,
• lubią porządek i jasno zdefiniowane zadania.
• często uczą się poprzez robienie notatek, schematów
• lubią pracować z komputerem
• lubią rozwiązywać problemy
• stosują logiczne struktury myślowe

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• poprzez rozwiązywanie zagadek, zadań matematycznych,
• rozwiązywanie problemów, liczenie, układnie historyjek obrazkowych,
• wymyślanie, wspólne gotowanie, majsterkowanie, planowanie wycieczek,
• prowadzenie domowego budżetu,
• myśleć dedukcyjnie
• grać w gry wymagające obliczeń matematycznych
• analizować i interpretować dane
• zachęcać do doświadczeń praktycznych
• używać komputera do obliczeń i tworzenia arkuszy kalkulacyjnych
• rozumować
• wykonywać zadania krok po kroku

Zawody:

Mechanik samochodowy, kucharz, księgowy, detektyw, bankier, statystyk, analityk medyczny, informatyk, architekt, inżynier , chemik, doradca finansowy, ekonomista, fizyk, geodeta, audytor, kasjer, lekarz, logistyk, makler, menadżer, matematyk statystyk

Inteligencja językowa

Cechy osób:

• lubią czytać, słuchać, pisać, opowiadać, dyskutować
• lubią zabawy ze słowami,
• często są systematyczne i zorganizowane,
• dobrze zapamiętują szczegóły,
• nie maja kłopotów z ortografią,
• mogą być dobrymi mówcami publicznymi, choć niektóre osoby z tej grupy mogą preferować pisemny sposób porozumiewania się.

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• przez rozwiązywanie zagadek, krzyżówek,
• czytanie , śpiewanie, recytację wierszy,
• wymyślanie opowiadań, pisanie pamiętników,
• wystąpienia publiczne,
• łączyć czytanie i pisanie z innymi dziedzinami,
• przeprowadzać wywiady,
• dyskutować,
• brać udział w debatach,
• grać w gry pamięciowe dotyczące nazw i miejsc
• korzystać z edytora tekstu jako sposobu wprowadzenia do wiedzy informatycznej.

Zawody:

Sprzedawca, kelner, przedstawiciel handlowy, , pisarz, poeta, copywriter, polityk, tłumacz, korektor, adwokat, dziennikarz, lingwista, polityk, nauczyciel, tłumacz, terapeuta, redaktor, recepcjonista

Inteligencja kinestetyczna

Cechy osób:

• lubią prace ręczne, prace mechaniczne
• najchętniej uczą się poprzez wykonywanie konkretnych zadań.
• zapamiętują wtedy gdy same coś wykonają.
• mają szybki refleks,
• nie lubią siedzieć długo w jednym miejscu.
• lubią działać
• potrafią panować nad własnym ciałem
• lubią uczestniczyć zajęciach sportowych
• lubią pomoce naukowe, którymi można manipulować
• pamiętają raczej to, co było wykonywane, a nie mówione czy pokazywane
• słuchając bawią się różnymi przedmiotami
• są wrażliwe na otoczenie

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• poprzez ćwiczenia ruchowe, gimnastykę,
• uprawianie jakiejś dyscypliny sportowej, zabaw wymagających refleksu,
• wykonywanie precyzyjnych czynności manualnych,
• taniec, majsterkowanie, żonglowanie,
• włącz ruch do wszystkich przedmiotów, których się uczysz,
• odgrywaj to, czego się uczysz,
• powtarzaj w myślach materiał, gdy biegasz lub pływasz,
• korzystaj z modeli, urządzeń technicznych, klocków Lego,
• w naukach ścisłych używaj pomocy naukowych,
• stosuj techniki karate, aby się skupić,
• odgrywaj różne role, scenki,
• bierz udział w różnych grach zespołowych.

Zawody:

Fryzjer, kucharz, cukiernik, mechanik, sportowiec, aktor, tancerz, choreograf, chirurg, jubiler, rzeźbiarz, budowlaniec, elektryk, nauczyciel wychowania fizycznego, policjant, strażak, przewodnik turystyczny, rehabilitant, ratownik, instruktor fitness, hydraulik, stolarz.

Inteligencja muzyczna

Cechy osób:

• są wrażliwe na muzykę i dźwięki, ton głosu,
• często uczą się poprzez słuchanie,
• chętnie słuchają muzyki,
• lubią słuchać audiobooków,
• uczą się języków obcych ze słuchu

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• poprzez grę na dowolnym instrumencie,
• słuchanie muzyki przed i w czasie pracy/czytania,
• śpiewanie,
• wymyślanie melodii,
• udział w koncertach aktywnych i pasywnych
• śpiewanie w chórze
• korzystaj z muzyki, aby się odprężyć
• łącz muzykę z innymi przedmiotami
• pracuj przy muzyce
• wyobrażaj sobie lub rysuj obrazy słuchając muzyki
• komponuj muzykę za pomocą komputera

Zawody:

Osoby zajmujące się nagłośnieniem (operator dźwięku, realizator dźwięku)

muzyk, piosenkarz, tancerz, aktor , choreograf, dziennikarz muzyczny, kompozytor, krytyk muzyczny, muzyk, nauczyciel muzyki.

Inteligencja interpersonalna

Cechy osób:

• lubią uczestniczyć w zajęciach grupowych,
• szybko odgadują intencje innych osób,
• potrafią rozwiązywać konflikty,
• łatwo nawiązują kontakty z innymi,
• dobrze prowadzą negocjacje,
• dobrze porozumiewają się z innymi, czasami nimi manipulują,
• lubią współpracować,
• mają wielu przyjaciół,
• bez trudu odczytują znaczenie sytuacji towarzyskich

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• poprzez kierowanie projektami,
• pracę w zespole,
• uczenie innych,
• udział w warsztatach efektywnej komunikacji,
• pełnienie różnych ról w zespole,
• udział w spotkaniach towarzyskich
• ucz się przez pomaganie innym,
• zamień naukę w zabawę,
• prowadź koleżeńskie rozmowy przez telefon,
• włącz kontakty międzyludzkie do wszystkich przedmiotów,
• opiekuj się innymi,
• często się kontaktuj i porozumiewaj z innymi
• określaj związki przyczynowo-skutkowe

Zawody:

Sprzedawca, przedstawiciel handlowy, kelner, zawody związane z usługami, nauczyciel, psychoterapeuta, polityk, pielęgniarka, lekarz, doradca zawodowy, dziennikarz, handlowiec, menedżer, pedagog, psycholog, terapeuta,

adwokat, nauczyciel, polityk, prezenter telewizyjny.

Inteligencja wizualno – przestrzenna

Cechy osób:

• Lubią rysować,
• nie mają problemów z czytaniem map, wykresów, schematów, tabel,
• mają dobre wyczucie koloru, myślą obrazowo,
• robią notatki w formie rysunków i wykresów,
• myśląc używają wyobraźni i obrazów,
• są wrażliwe na otaczające przedmioty, kolory i wzory,
• lubią rysować, rzeźbić i wytwarzać, używając kolorów i różnego typu materiałów,
• zapamiętują informacje w postaci obrazów,
• podczas tworzenia obrazu danej rzeczy korzystają ze wszystkich zmysłów

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• Poprzez tworzenie obrazów, rysunków, wykresów,
• czytanie map i wytyczanie drogi na podstawie mapy,
• przedstawianie informacji w postaci graficznej, nagrywanie filmów, tworzenie prezentacji komputerowych, map myśli,
• podczas nauki korzystać z ilustracji,
• łączyć sztukę z innymi przedmiotami,
• wizualizować różne zagadnienia,
• oglądać filmy
• umieszczać na ścianach plansze z potrzebna informacją,
• przedstawiać plany i cele za pomocą diagramów,
• podkreślać kolorowo
• stosować grafikę komputerową

Zawody:

Krawcowa, dekorator wnętrz, malarz, architekt, rzeźbiarz, twórca gier komputerowych, reżyser, żeglarz, nawigatorzy, pilot, operator filmowy, przewodnik, projektant mody, fotograf, mechanik, chirurg, fryzjer, grafik komputerowy, geodeta, kierowca, konstruktor, pilot, plastyk, reżyser,, scenarzysta, stylista, wizażysta, malarz, kostiumolog

Inteligencja przyrodnicza

Cechy osób:

• lubią pracę na świeżym powietrzu,
• wszystko co jest związane z ekologią i ochroną środowiska ma dla nich duże znaczenie
• często lubią prace związane z hodowlą zwierząt lub uprawą roślin

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• oprzez chodzenie na wycieczki,
• prowadzenie obserwacji przyrodniczych np. rozpoznawanie ptaków, uprawianie ogródka, pielęgnowanie roślin,
• wykonywanie doświadczeń
• opiekę nad zwierzętami,
• oglądanie programów przyrodniczych, czytanie książek.

Zawody:

Rolnik, ogrodnik, florysta, zootechnik, weterynarz, dietetyk, ornitolog, architekt zieleni, biolog, botanik, farmaceuta, genetyk, mikrobiolog, geolog, leśnik, podróżnik, technolog żywienia.

Inteligencja intrapersonalna (refleksyjna)

Cechy osób:

• mają dobrze rozwiniętą intuicję,
• nie potrzebują motywacji do działania z zewnątrz,
• mają dużą wiedzę na temat samego siebie,
• potrafią nazwać swoje cele, plany, mocne strony, a także ograniczenia,
• są refleksyjne,
• często wybierają samodzielną pracę,
• są wyczulone na uznawane przez siebie wartości,
• raczej skryte
• pragną odróżniać się od większości

Jak można ją rozwijać oraz wykorzystać w procesie uczenia się ?

• poprzez obserwację i nazywanie swoich emocji, uczuć, myśli,
• czytanie książek biograficznych, filozoficznych, dotyczących rozwoju osobistego,
• czytanie literatury i czasopism psychologicznych,
• pisanie, prowadzenie dziennika, medytację,
• szukanie odpowiedzi na pytania filozoficzne
• prowadź osobiste „rozmowy od serca”;
• słuchaj podszeptów swojej intuicji,
• prowadź samodzielne badania,
• zostawiaj sobie czas na refleksję,
• dyskutuj o swoich doświadczeniach i związanych z nimi uczuciach, zastanawiaj się nad nimi i opisuj je;
• pozwól sobie być odmiennym od grupy
• kontroluj swoją naukę
• ucz się dociekliwości
• dokładnie wypytuj o określone działanie

Zawody:

Pisarz, poeta, kompozytor, scenarzysta, psychiatra, psycholog, pedagog, etyk, ksiądz, adwokat, aktor, filozof, informatyk, logistyk, psychoterapeuta, teolog, żołnierz.

Literatura:

B. Grzelak „Program realizacji doradztwa-edukacyjno- zawodowego w kl.7 SP”